De kussendrager
In de 17e en 18e eeuw was kussendrager een functie bij de Harlinger burgerschutterij. De kussendrager bracht onder andere de kussens van de wachtdoende adelborsten van hun huis naar het adelborstlogement, waar zij de nacht zouden...
Kussendrager bij de Harlinger burgerschutterij
De oudste vermelding van kussendrager bij de schutterij werd gevonden in de reglementen voor de wacht uit 1655.
Taakbeschrijving
De taken van de kussendrager zijn in de schutterijreglementen...
Oorsprong van de familienaam
Tijdens de zoektocht naar de kussendrager passeerden meerdere mogelijkheden de revue. Eén voor één vielen ze door gebrek aan aanknopingspunten af, totdat de kussendrager bij de burgerschutterij werd ontdekt.
Overwogen th...
Weinig steekhoudend
Johan Winkler meldt in zjin standaardwerk over geslachtsnamen uit 1855 slechts dat de geslachtsnaam Kussendrager zeer zonderling is en geen verklaring heeft.
R.A. Ebeling bekritiseert Winkler in een publicatie uit 1975 en concludeert...
Een stad van 'formaat'
Dankzij haar strategische ligging en economische waarde groeide Harlingen in de 2e helft van de 16e eeuw tot de 3e stad van Friesland, na Leeuwarden en Franeker. Industrie en handel tierden welig. De stad werd 3 keer ...
De Schutterij in 1785
De organisatie
De schutterij werd door een kolonel geleid en telde 4 compagnieën verdeeld over de 8 Harlinger stadskwartieren. Iedere compagnie telde 4 officieren, 4 onderofficieren en 48 adelborsten. In totaal bestond ...
De Schutterij in 1685
De oudste
De 'Articulen en Ordonnantien Op 't stuck van de WACHT' is de oudst gevonden beschrijving over de burgerschutterij in Harlingen. De druk is uit 1678, maar ze zijn getekend in 1655.
Niet echt plat.......
Vergaderruimte
Officieren en schutters kwamen in de schuttersdoelen bij elkaar. Hier vergaderden en verpoosden zij zich. Een schuttersgebouw bevatte op zijn minst een grote schutterszaal, een kleinere zaal voor de officieren en een gelagkamer. ...
Het schuttersdoel was de centrale plaats voor de schutters
Op een tekening van F.J. de Haas uit ca. 1785 is op de voorgevel van het gebouw aan de Noorderhaven 88 (naast het Raadhuis, hoek Raadhuissteeg) een bord met het opschrift Schuttersdoel te...
Oefenterrein
Steden met een burgerschutterij beschikten over een doelenterrein waar de schutters hun schietkunsten konden oefenen.
Locatie
In de regel lag het doelenterrein direct achter de schuttersdoelen. Uit oude stadskaarten blijkt...
Hof bij de Both Apothekerstraat
Een koopakte uit 1669 (Gemeente-archief/Hannemahuis Harlingen) laat zien dat er vlakbij de toenmalige Both Apothekerstraat, de huidige Romastraat, een Doeleshof geweest is.
Doeles Hovinge
In de buurt van...
Het Doeleshof op het voormalige Apothekershof
Het Doeleshof, vermoedelijk oefenterrein van de schutters, werd ingericht op het noordelijk deel van de kruidentuin van de apotheek aan het Apteeckershof.
Onzeker
In 1597 werd het Doeleshof...
Stedelijke schutterij
In het boek 'Harlingen, geschiedenis van de Friese havenstad' van Meindert Schoor (2015) staat een kaart waarop het oefenterrein van de stedelijke schutterij te zien zou zijn.
Piers Jaculatorius Campus'
De kaart is uit ...
Piers Jaculatorius Campus (Piers Mick)
Een jaculatorius is volgens latinlexicon.org een campus waar het speerwerpen wordt geoefend. De speer kan zowel gegooid als geschoten worden.
Niet waarschijnlijk
Omdat het niet aannemelijk is dat anderen...
Vestingstad
Harlingen is gebouwd als vestingstad en bezat 6 stadspoorten, die alle in de 19e eeuw zijn afgebroken.
De stadspoorten
De Franekerpoort was de fraaiste poort, hier kwamen de bezoekers de stad binnen. De monumentale poort ...
Een korte geschiedenis
Van de 11e tot midden 19e eeuw werden onze steden door burgerschutterijen beschermd tegen gevaren van buitenaf en oproeren van binnenuit.
Alom aanwezig maar van weinig belang
In verschillende steden herinneren namen...
Europees Schutterstreffen 2018
In het Limburgse Neer wordt dit weekend het Europees Schutterstreffen gehouden. 12.000 schutters van 500 schutterijen, schutbroederschappen en schuttersgildes uit heel Europa zijn bij elkaar gekomen om deel te nemen...
Stripverhaal Burgerwacht uit 1798
In de 'Nationaale Burger-Wacht Almanac Op 't Jaar Onses Heeren Jesu Christi 1798' zijn de taken van de burgerwacht in een serie tekeningen fraai afgebeeld. De tekeningen zijn over de maanden van het boek verdeeld....
Artikel Harlinger Schutterij
In het jaarlijkse magazine van de vereniging "Oud Harlingen" verscheen in november 2013 een artikel over de Burgerwacht. Deze website vormde de bron voor dit artikel.
Drie Kussendragers
In de Harlinger archieven zijn een paar mensen gevonden die zich Kussendrager lieten noemen. Van hen is alleen Thijs Gijsses met zekerheid een voorvader van de huidige Kussendragers.
Familie en naamgenoten
Harcke Siercks...
De naam wordt officieel
In 1811 laat Thijs Gijsses, door Napoleon verplicht, de naam Kussendrager officieel vastleggen. Hij is met zekerheid een voorvader van de huidige Kussendragers.
Thijs Gijsses
Geboren: 1740, Harlingen
Overleden:...
Niet bewezen
Vanaf ongeveer 1784 noemt Thijs Gijssens zich Kussendrager. Zijn naam komt voor in naamlijsten van de burgerwacht uit 1798 en 1799. In die tijd bestond de kussendrager echter niet meer. Vanaf 1785 werden er geen kussens meer gedragen...
Drie huwelijken
Thijs' eerste huwelijk bleef kinderloos, uit zijn 2e en 3e huwelijk kreeg hij 8 kinderen
Thijs Gijsses trouwde
30 juni 1776 met Trijntje Claases Norel ')
dochter van Klaas Norel en Lijsbet Johannis
geboren 1...
Trijntje Claases Norel
was de eerste vrouw van Thijs Gijsses Kussendrager, zij trouwden in 1776 en kregen geen kinderen.
Norel, Trijntje Claases
dochter van Klaas Norel en Lijsbet Johannis
gedoopt 16 feb 1749 Grote Kerk Harlingen
...
Richtje Wouters
was de tweede vrouw van Thijs Gijsses Kussendrager, zij trouwden in 1780 en kregen 5 kinderen
Richtje Wouters, Richtje van Harlingen,
geboren 1737
overleden 23 jun 1788, Harlingen
trouwt in 1771 met:
Hilbrand...
Jantje Eelkes Huisman
was de derde vrouw van Thijs Gijsses Kussendrager, zij trouwden in 1792 en kregen 3 kinderen
Huisman, Jantje Eelkes
dochter van Eelke . . . , en Jantje . . .
geboren 1763 Anjum,
overleden 3 okt 1845...
Thijs Gijsses
is vermoedelijk de zoon van Gijsbert Tijssen en Sjouwkje Sijtses (Thijs was dan wel voor het huwelijk verwekt.....)
100% bewijs dat Thijs een zoon van Gys en Sjoukje is, is niet gevonden. Misschien is Thijs 'buiten de boeken' gehouden o...
Bijbaantje
Kussendrager was geen dagtaak, in het dagelijks leven was Gerben Pijters Kussendrager schoonmaker bij het gemeentehuis in Harlingen (1743-1758).
Substituut
Gerben overlijdt in december 1758, waarna zijn functie als kussendrager ...
Oudst bekende kussendrager
Harcke Siercks Cussendrager is rond 1640 geboren en overleed omstreeks 1690. In een proclamatieboek uit 1668 wordt Harcke Siercks vermeld als 'Harcke Siercks Kussendrager'. Latere documenten, zoals een koopakte uit 1686, ...
Deze stamboom is onvolledig en zeker niet foutloos
Opmerkingen en aanvullingen kunt u doorgeven aan: Hans Kussendrager
Om het overzicht te bewaren is de stamboom verdeeld over meerdere pagina's
Door op een '>' vlakje te klikken...
Legendarische Kussendragers
De familie Kussendrager is altijd klein geweest. Er zijn dan ook niet veel Kussendragers die de geschiedenisboekjes hebben gehaald. Maar enkele zijn het vermelden waard.
De kampioenen
Thijs Gijsses Kussendrager...
Thijs Gijsses Kussendrager
De stamvader van de huidige Kussendrager's, verwierf in zijn tijd plaatselijke bekendheid omdat hij een actieve handelaar was en verschillende nevenfuncties vervulde.
Winkelier en handelaar
Elders op deze website...
Daniël werd ingeloot voor het Napoleaanse leger en vond de dood in Berlijn. De suggestie dat hij zich vrij kocht en een ander in zijn plaats liet gaan is onjuist.
Daniël Thijsses werd als zoon van Thijs Gijsses Kussendrager op 3 maart 1785 in H...
Reinder Jan Lambertus Kussendrager
Reinder heeft een belangrijk deel van leven in Oost Indië doorgebracht en schreef daar verschillende boeken:
1840 : "Verzameling van oudheden benevens derzelver fabelachtige verhalen te vinden in de residentie ...
Levensbeschrijving Reinder Jan Lambertus Kussendrager (met dank aan Ronald Douma, die - met uitzondering van de paragraaf over de USA - alle informatie leverde)
R einder Kussendrager werd op 10-7-1808 gedoopt en is dus kort daarvoor geboren.
...
Los van de familienaam kan kussendrager ook andere betekenissen hebben
Huidige kussendrager-functies:
Bij begrafenissen en bij de fanfare is een enkele keer nog sprake van een ceremoniele kussendrager. Bij de begrafenis draagt deze de onderscheidingen ...
Onderscheidingen
Bij ceremoniële begrafenissen loopt soms een kussendrager mee met een kussen met daarop de onderscheidingen van de overledene.
Begrafenis Prinses Juliana
Bij de uitvaart van Prinses Juliana, 30 maart 2004, droegen 'kussendragers' ...
Kussendrager bij de fanfare
De originele versie van dit artikel verscheen op 9 februari 2000 in het weekblad 'DE TROMPETTER'.
Tekst: Gaston Chambille - Bewerking: Patrick Bauduin
Het heeft de heren Tempeleers (carnavalsvereniging van de stad ...
Zitkussen voor de koning
In het boek “Zonderlinge levensloop van een ongelukkige reisgezel, of beschrijving van de door hem geledene droevige slavernij onder de Turken in Turkyen en Barbaryen” beschrijft de niet verder aangeduide auteur hoe na in ...
De Kussendrager van Haile Selassi
Het in 1978 verschenen boek 'The Emperor' van Ryszard Kapuscinski (1932-2007) is een bundel van interviews met de ondergedoken voormalige hofhouding van de inmiddels afgezette Keizer Haile Selassi.
In keldertjes en ...
Verbandleer
In het "Handboek van de heelkundige verbandleer - deel 1" uit 1850 wordt gewag gemaakt van een kussendrager als onderdeel van een spalk:
Shakespeare en 'Pillow Carrier
Caliban:
Didst I see thou with pillow in hand yesterday eve?
Ferdinand:
Thine eyes did not deceive thee, foul wretch.
Verily I carried Miranda's pillow, but think not that I stepped o'er my bounds...
Een hele bijzondere kussendrager is Jakob Kusdrager
NRC: "Een aandoenlijk, poëtisch verhaal over een man die kusjes rondbrengt, kusjes verbeeldt als hartjes.
Jacob Kusdrager is de hoofdpersoon uit een kinderboek die kusjes verzamelt en ze in po...
Hans Kussendrager (1948) uit Apeldoorn vond het altijd onbevredigend dat niemand in de familie de betekenis van zijn bijzondere achternaam kende. Een lakei aan het hof was de meest genoemde verklaring. Maar hij geloofde dit niet en besloot zelf onderzoek ...
Heb je vragen, opmerkingen of beschik je over aanvullende informatie, twijfel dan niet contact met mij op te nemen:
Hans Kussendrager (mail@kussendrager.net)
Burgers in het geweer
Paul Knevel , (Historische Vereniging Holland - 1994)
Friezen gezocht, Gids voor stamboomonderzoek in Friesland
Peter Nieuwland, (Tresoar, Leeuwarden - 2005)
Harlingen, bijdragen tot de geschiedenis van de laatste twe...
Kleinekerkstraat
Website van Stefan Elsinga met een enorme hoeveelheid informatie over het Harlingen van destijds.
Tresoar
Fries historisch en letterkundig centrum
Alle Friezen
AlleFriezen is een website die...