Skip to content

Meer over R.J.L.

Levensbeschrijving Reinder Jan Lambertus Kussendrager (met dank aan Ronald Douma, die – met uitzondering van de paragraaf over de USA – alle informatie leverde)

  • Reinder Kussendrager werd op 10-7-1808 gedoopt en is dus kort daarvoor geboren.
  • Hij was een zoon van Rein Thijsses Kussendrager (geboren 1783) en Berendina Ata Grimmius, die in oktober 1805 in het huwelijk traden.
  • Reinder was dus een kleinzoon van Thijs Gijsses, de 1e Kussendrager.
  • Reinder’s vader overlijdt op 7-5-1808, 2 maanden voor zijn gebooorte.
  • Reinder had in ieder geval nog één broer (en vermoedelijk de enige), die eind 1806, begin 1807 geboren is.

Reinder heeft een belangrijk deel van leven in Oost Indië doorgebracht. In zijn “Natuur- en aardrijkskundige beschrijving van het eiland Java” uit 1841 schrijft hij over “een ruim twaalfjarig verblijf op Java”. Hij moet eind 1828/begin 1829, dus rond zijn 21e jaar, naar Indië zijn vertrokken. Vermoedelijk ging hij, als zovelen, als militair.

In de collectie “Oost-Indische bronnen” van het CBG in Den Haag bevindt zich een “Extract uit het register van lidmaten der Nederlands Hervormde Gemeente te Groningen”. Daarin is te zien dat Reinder op 22-8-1827, als hij 19 jaar is, als lidmaat is aangenomen en ingeschreven. Hij is dan al “Militair bij de 8e Afdeeling”. De militaire dienst duurde in die tijd 5 jaar.

  • Hij zal dus van zijn 18de tot 23ste, zo tussen 1826 en 1831, in dienst zijn geweest en moet dus ongeveer halverwege die periode naar de Oost zijn vertrokken.
  • Reinder overlijdt op 14-09-1847 in Batavia. Het is niet bekend of hij getrouwd is geweest, maar hij heeft in ieder geval wel een kind gekregen:

Op 31-12-1829 overlijdt in Batavia Reinder Cornelis Gerrit Kussendrager, kind van de “vrije inlandse vrouw Saricum, erkend door Reinder Jan Lambertus Kussendrager”.

Omdat Reinder pas eind 1828/begin 1829 in Indië arriveert, is dit kind al jong gestorven.

Gegevens van andere kinderen zijn niet bekend, wat natuurlijk niet betekent dat er niet meer kinderen geweest kunnen zijn. Indische archieven leren dat er tussen 1853 en 1859 tenminste 6 kinderen Kussendragers overlijden. Slechts van één staat vast dat het geen kind van Reinder was. De anderen, of enkele van hen, zouden best kinderen van Reinder kunnen zijn, geboren tussen pakweg 1838 en 1847, of zelfs nog 1e helft 1848. Maar het kunnen net zo goed kleinkinderen geweest zijn, want het lijkt erop dat hij naast het jong gestorven kind nog 1 of 2 andere zonen gehad heeft.

  • Zo is Reinder Johannes Mattheus Nicolaas Kussendrager hoogstwaarschijnlijk een zoon van Reinder Jan Lambertus.
  • Hij moet begin jaren 30 zijn geboren en overlijdt in 1898.
  • Hij was in 1859 een jaar “derden commies op het residentiekantoor te Tjiandjoer (Preanger regentschappen)”. Tjiandjoer ligt in West-Java.
  • In 1881 wordt hij ontslagen als opziener en administrateur van het stadsverband te Batavia.
  • In 1868 overlijdt er een Benjamin Joseph Eugenius Marcus Kussendrager, waarbij niet is vermeld “kind”. Dit zou dan betekenen dat hij volwassen is en dan moet ook hij haast wel een zoon van Reinder Jan Lambertus zijn.

Het valt bij al die Indische Kussendragers op dat ze geen Friese voornamen hebben. De Harlinger Kussendragers hadden ook geen echt Friese namen (Thijs, Daniël, Rein, Andries), maar alle Kussendragers in Nederland blijven met hun voornamen toch ver verwijderd van “Benjamin Joseph Eugenius Marcus”, “Rosalina Fransina Frederika”, “Augustine Celestine Carolina Maria” of “Charles Edouard”, om maar een paar Indische Kussendragers te noemen.
De laatste Indische Kussendragers waarvan Ronald iets weet zijn:

  • Nog een Reinder Johannes Mattheus Nicolaas Kussendrager, die in 1925 trouwt met “Tanggok” en eind 1937 afscheid neemt bij de Algemeene Rekenkamer als hoofdcommies wegens volbrachten diensttijd.
  • Ene R.M.F Kussendrager (een vrouw) die in 1928 slaagt voor examens Nuttige handwerken en in 1937 trouwt met een meneer V. Croin.

Het valt op dat de boeken van Reinder ook in Amerikaanse bibliotheken opduiken. De samensteller van deze site vond zijn boek uit 1840 in de bibliotheek van Cleveland, Ohio. Zijn boek uit 1841 staat op Google books en is een exemplaar van de Universiteit van Californië (Berkeley). Mogelijk zijn er dus nazaten van Reinder naar de Verenigde Staten geëmigreerd. Onderzoek naar Kussendrager’s op Amerikaanse Genealogische sites heeft niets opgeleverd.